بررسی استعاره ی مفهومی «نور» در قرآن کریم

نویسندگان

مرتضی براتی

چکیده

بحث استعاره در باور شناختگرایان محدود به لفظ و زبان نیست. در این نظرگاه و بر خلاف دیدگاه سنتی، استعاره موضوعی مفهومی است که در سطح اندیشه ایجاد می شود. با رویکرد شناختی به استعاره و به ویژه به استعاره های متن مقدس قرآن که ظرفیت معنایی شگرفی دارد می توان از آن بهره ی بیشتری ببریم. در این نوشته با تکیه بر نظریه ی شناختی، استعاره ی «هدایت نور است» و خوشه های آن یعنی؛ قرآن، پیامبر، اسلام، علم و ... در قرآن کریم بررسی می شود. از رهگذر بررسی این استعاره در قرآن کریمدرمی یابیم هدایت که سرمنزل و مقصد فرجامین آن خداوند متعال است کلان استعاره ی مفهومی است و از آن به عنوان نور یاد می شود و هر چیزی که انسان را به سمت این مسیر بکشاند نیز نور است و به عنوان خوشه های این استعاره محسوب می شود و هر آنچه انسان را از طی این طریق بازدارد، در مقابل نور قرا می گیرد و تاریکی و ظلمت است.

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استعاره مفهومی وحی رسالی در قرآن کریم

  وحی به عنوان واژه­ای معرفتی در قرآن با بسامد بالا به کار رفته است؛ لذا بهره­گیری از دانش­های زبانی جهت فهم معنای وحی ضروری است. معناشناسی شناختی از جمله دانش­هایی است که راه را برای کشف و تحلیل روابط درون‏متنی قرآن هموار می­نماید. برای کشف مفهوم قرآنی وحی از یکی از قواعد معناشناسی شناختی یعنی استعاره مفهومی مدد گرفته­ایم تا از رهگذر بررسی واژه وحی در قرآن به مفهوم­سازی الهی در‏این‏باره ...

متن کامل

استعاره مفهومی آیۀ نور در قرآن

بخشی از اعجاز قرآن به زیبایی‌‌های ادبی و هنری اختصاص دارد که از آغاز ظهور اسلام در ایران، منشأ شکوفایی زبان و ادب فارسی شده است. بر اساس تعاریف پیشینیان، در درون استعاره به دلیل همانند کردن یا تشبیه، همواره مبالغه‌ای نهفته است که رمز زیبایی سخن و دلیلی منطقی بر تطبیق نداشتن کامل مستعارٌمنه با مستعارٌله است؛ ولی در ساحت مقدّس کلام الهی، با وجود اعجازهای لفظی و ادبی، خلاف واقعیت و کذب راه ندارد. است...

متن کامل

بررسی استعاره‌ی مفهومی «نور» در قرآن کریم

بحث استعاره در باور شناختگرایان محدود به لفظ و زبان نیست. در این نظرگاه و بر خلاف دیدگاه سنتی، استعاره موضوعی مفهومی است که در سطح اندیشه ایجاد می‌شود. با رویکرد شناختی به استعاره و به ویژه به استعاره های متن مقدس قرآن که ظرفیت معنایی شگرفی دارد می توان از آن بهره ی بیشتری ببریم. در این نوشته با تکیه بر نظریه ی شناختی، استعاره‌ی «هدایت نور است» و خوشه‌های آن یعنی؛ قرآن، پیامبر، اسلام، علم و ......

متن کامل

استعاره مفهومی رحمت الهی در قرآن کریم

زبان‏شناسی شناختی که در دو قرن اخیر ظهور نموده، روش‏های خوبی برای بررسی و درک بهتر متون ارائه کرده است. استعاره در این رویکرد استعاره مفهومی نامیده شده است. این مقاله به بررسی استعاره مفهومی رحمت الهی در قرآن کریم که ساختار پیچیده و متشکل از چندین نوع استعاره دارد و بسط معنایی حاصل از آن که مالکیت و استیلا و علم خداوند به نعمات اخروی و دنیایی را بیان می‏کند، می‏پردازد. در شوا...

متن کامل

سبک شناسی استعاره ی تمثیلیه در قرآن کریم

چکیده: قرآن کریم در سطح بسیار بالایی از سبک­های بیانی گوناگون بهره جسته است؛ طوری­که در ادبیات عرب پیش از نزول قرآن، چنین چیزی وجود نداشته است. همین امر، سبب شده است که این کتاب آسمانی از نظر اسلوب و بیان، معجزه باشد و کسی نتواند با آن رقابت کند. ازجمله سبک­های مذکور، می­توان از صورت­های ترکیبی و تمثیل و استعاره­هایی یاد کرد که قرآن کریم به­صورت وافر در راستای تبیین معانی و رسالت خود و نیز به­...

متن کامل

حوزه مفهومی رؤیت در قرآن کریم

نگاه خداوند نسبت به مخلوقات خود خصوصاً انسان و نگاه انسان به جنبه‌های مختلف و پیرامون خود، مفاهیم و تفاصیل گوناگونی دارد و علاوه بر آن نگاه بر کیفیت شناخت و احساسات تأثیر دوطرفه دارد. به عبارت دیگر نگاه هر شخصی بر نوع شکل‌گیری احساسات، عواطف و شناخت بشری نسبت به خود و محیط پیرامون‌اش اثر می‌گذارد و بر عکس این تأثیر دوسویه و دوطرفه است. مقاله حاضر ضمن بررسی واژه‌شناختی رؤیت در قرآن به تقسیم‌بندی‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

جلد ۷، شماره ۲۳، صفحات ۳۹-۵۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023